Ο Μάιος ή Μάης, είναι ο πέμπτος μήνας του ημερολογίου μας και ο τρίτος του δεκάμηνου Ρωμαϊκού ημερολογίου. Η ονομασία του οφείλεται στην αρχαία ρωμαϊκή θεότητα Μαία που θεωρούνταν θεότητα της φύσης η οποία βοηθούσε στη βλάστηση.

 

Αργότερα η ρωμαϊκή Μαία ταυτίστηκε με τη θεά Μαία των αρχαίων Ελλήνων, την ομορφότερη από τις Πλειάδες, μητέρα του θεού Ερμή, στον οποίο κυρίως είναι αφιερωμένος ο μήνας. Ο Μάιος είναι σύμβολο της άνοιξης και της νεότητας, ο μήνας των λουλουδιών και της βλάστησης αλλά και σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, μήνας φορτισμένος από μαγική επήρεια. Μήνας χαράς, που εκδηλώνεται από την πρώτη κιόλας ημέρα, την Πρωτομαγιά.

 

Η παραδοσιακή Πρωτομαγιά, είναι ένα κράμα στοιχείων και επιδράσεων που ξεκινούν από τις αρχαίες λατρείες της βλάστησης και φτάνουν μέχρι τις νεότερες γιορτές της άνοιξης. Οι λαϊκές προλήψεις θεωρούν τον Μάιο «μαγεμένο» γι’ αυτό αποφεύγονται οι γάμοι και οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του. Πρώτη φροντίδα του λαού μας είναι το φτιάξιμο του μαγιάτικου στεφανιού την παραμονή της Πρωτομαγιάς, ώστε να είναι κρεμασμένο το ξημέρωμα στην εξώπορτα, για να πάρει τη νυχτερινή δροσιά πριν το ζεστάνει ο ήλιος. Ο Μάης δεμένος με κόκκινη κορδέλα, κρεμιέται στην πόρτα ή το παράθυρο, για να ακουμπάει το σπίτι και να του δίνει δύναμη. Η 1η Μαΐου αποτελεί την οριστική νίκη της φύσης στο ξεκίνημά της για τη νέα καρποφορία. Σε αυτήν την προσπάθεια αρωγός είναι και ο άγιος Χριστόφορος που γιορτάζει στις 9 Μαΐου και πιστεύεται ότι προστατεύει τους γεωργούς από το μαγιάτικο χαλάζι. Στο ίδιο πνεύμα βρίσκονται τα έθιμα και οι δοξασίες για την ημέρα της γιορτής της Αναλήψεως – που είναι κινητή γιορτή και γιορτάζεται άλλοτε το Μάιο και  άλλοτε τον Ιούνιο – η σημασία της οποίας οδηγεί σε μια σειρά από ενέργειες που σκοπό έχουν να προστατεύσουν τα κεκτημένα, όπως γάλα, ζώα, και να εξαφανίσουν τα δεινά. Σε όλο σχεδόν τον ελληνικό χώρο συνηθίζεται τη μέρα αυτή να γίνεται το πρώτο μπάνιο στις θάλασσες, τα ποτάμια και τις λίμνες για να «αναληφθούν» οι αρρώστιες και το κακό.

 

Ο Μάιος συνδέεται επίσης και με την όλη πορεία της Βασιλεύουσας πόλης του Μεγάλου Κωνσταντίνου του οποίου τη μνήμη γιορτάζουμε στις 21 του μήνα. Δέκα ημέρες νωρίτερα γιορτάζονται τα γενέθλια ή εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης κατά το έτος 330 μ.Χ., ενώ στις 29 η μνήμη μας γυρνάει πίσω στην Άλωσή της (1453). Η απόφαση του Κωνσταντίνου να μεταφέρει την πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στη θέση του αρχαίου Βυζαντίου πάρθηκε το έτος 324.