top of page

Στην Κρήτη βοτανολογικές μελέτες αποκαλύπτουν πως το νησί έχει ένα από τα πιο πλούσια και πιο ενδιαφέροντα οικοσυστήματα της Ευρώπης, με μεγάλο αριθμό ενδημικών φυτών, δηλ. φυτών που υπάρχουν αυτοφυή μόνο στην Κρήτη.

Το νησί σήμερα, προσφέρει πλήθος βοτάνων, που έχουν χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ως φαρμακευτικά φυτά. Είναι πολλά τα κείμενα των αρχαίων συγγραφέων που αποδίδουν στα βότανα εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες. Τα εκπληκτικά βότανα της Κρήτης, φυτρώνουν στα απόκρημνα βουνά του νησιού και συλλέγονται από έμπειρους συλλέκτες για να αποξηρανθούν κάτω από φυσικές συνθήκες και να οδηγηθούν στα σύγχρονα συσκευαστήρια, χωρίς καμιά χημική ή άλλα επεξεργασία.

Παραθέτουμε μερικά από τα Ιαματικά βότανα της Κρήτης έτσι ακριβώς όπως τα έχει καταγράψει η λαϊκή σοφία των ανθρώπων:

 

  • Το αγγούρι πολτοποιημένο μαζί με πικραμύγδαλο είναι καλλυντικό του δέρματος.

  • Η αγκινάρα κάνει καλό σε παθήσεις των νεφρών, του συκωτιού και στα ψαμμιακά.

  • Το νερό που βράσαμε τους ασκολύμπρους το πίνουμε ως βραστάρι κατά των ρευματισμών και κατά των ψαμμιακών.

  • Τα φύλλα του βάτου πολτοποιημένα τα επιθέτομε στις πληγές.

  • Τη γλιστρίδα πολτοποιημένη την επιθέτομε στο μέτωπο για τον πυρετό.

  • Η κάπαρη, σαν φαί αλλά και σαν βραστάρι κάνει καλό στο στομάχι και στη σπλήνα.

  • Η ρίγανη κάνει καλό στη βρογχίτιδα, στα αναπνευστικά και πολτοποιημένη την επιθέτομε στις πληγές.

  • Το χαμόμηλο κάνει καλό βραστάρι για στομάχι, κρυολόγημα και αϋπνίες.

  • Το φλισκούνι (μέντα) κάνει καλό στο στομάχι, κρυολόγημα και χολόλιθους.

  • Η φασκομηλιά κάνει καλό στο κρυολόγημα, τη γρίπη και το στομάχι. Καταπολεμά με πλύση την τριχόπτωση και τις ρυτίδες.

  • Τα φύλλα του μανδραγόρα λειτουργούνε σαν παυσίπονα, βάζοντάς τα στις πληγές.

  • Η μαλοτήρα είναι άριστο ρόφημα, είναι καλή σε κρυολογήματα, αναπνευστικό και καρδιολογικά προβλήματα.

  • Η λυγαριά, βρασμένα βλαστάκια με κρασί, είναι κατάπλασμα κατά των ρευματισμών. Ο καρπός της βραστάρι κάνει καλό στο στομάχι. Είναι αντιερωτικό και την κάνανε βραστάρι οι νεαρές καλόγριες.

  • Το δεντρολίβανο βραστάρι καθαρίζει το αίμα και κάνει καλό στο διαβήτη.

  • Απόσταγμα της δάφνης αραιωμένο με οινόπνευμα κάνομε επάλειψη για ρευματισμούς, αποστήματα, πρηξίματα, κρυολογήματα και ιγμορίτιδα.

  • Ο απήγανος βραστάρι είναι για ψαμμιακά, ρευματισμούς και παθήσεις της χολής.

  • Τα χαρούπια βραστάρι είναι άριστο αντιδιαρροικό φάρμακο.

  • Ο γαλακτώδης χυμός της συκιάς, καταπολεμά κρεατοελιές, κάλους, μυρμικές.

  • Το κρεμμύδι κάνει καλό στο διαβήτη, αρτηριοσκλήρωση, αναιμία, γεροντική άνοια.

  • Το σκόρδο, είναι ιδανικό κατά της πίεσης, των παράσιτων των εντέρων και κατάπλασμα κατά των κάλων και τσιμπήματα εντόμων, σκορπιών και φιδιών.

  • Η μολόχα βραστάρι είναι κατά της επιληψίας και της γαστρίτιδας. 

ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ... Ιαματικά Βότανα

Τα δώρα των θεών στη Κρήτη

Οι Ώρες ήταν Θεότητες των καιρικών αλλαγών και του χρόνου της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν κόρες του Δία και της Θέμιδος, αδελφές των τριών Μοιρών και των Νυμφών που κατοικούσαν στον Ηριδανό ποταμό. Έργο τους ήταν να παρακολουθούν τα έργα των ανθρώπων. Οι θεές Ώρες ήταν αυτές που υποδέχτηκαν την Αφροδίτη και, αφού την έντυσαν, την συνόδεψαν στον Όλυμπο. Λέγεται πως ήταν βοηθοί του θεού Ήλιου και επιπλέον βοηθούσαν την θεά Χλωρίδα στο έργο της, στην βλάστηση της γης, ρυθμίζοντας τις Εποχές του Χρόνου. Η θεά Χλωρίδα (Φλώρα), έκανε τα λουλούδια να ανθίζουν και τους αγρούς να καρποφορούν.
Στην αρχαία Ελλάδα η εναλλαγή των εποχών του χρόνου σχετιζόταν με τον μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης. Ο Άδης έκλεψε την Περσεφόνη για να την κάνει σύζυγό του. Η Δήμητρα όμως που μαράζωνε από την θλίψη της, έψαχνε παντού την κόρη της, μαζί της όμως μαράζωνε και η φύση, πενθούσε μαζί της. Όταν κατάλαβε ότι η Περσεφόνη είναι στον Άδη την διεκδίκησε, όμως ο Aδης δεν ήταν διατεθειμένος να την αφήσει. Έτσι ο Δίας αποφάσισε η Περσεφόνη μισό χρόνο να μένει με τον Άδη στον κάτω κόσμο (Φθινόπωρο Χειμώνας) και μισό χρόνο να επιστρέφει στη μητέρα της στον επάνω κόσμο (Άνοιξη Καλοκαίρι). Σε όλους τους πολιτισμούς υπήρχε πάντοτε ένας θεός μία θεά ή ένα ζευγάρι θεών, που χαρακτήριζαν την άνοιξη. Ήταν οι θεοί που έφερναν την γονιμότητα, την ανανέωση, την βλάστηση, την νιότη και τον έρωτα.
 

Ιαματικά βότανα

Τα βότανα

 

Η χρήση των βοτάνων ως φαρμάκων ξεκινά μαζί με την εμφάνιση του ανθρώπου στη Γη. Στην αρχαιότητα, βότανα αποκαλούσαν όλα τα φαρμακευτικά φυτά που κατά την μάσηση παρουσίαζαν πικράδα, γλυκάδα ή και αρωματική γεύση. Τα φυτά αποτέλεσαν, μαζί με άλλες οργανικές και ανόργανες ουσίες, την βάση της θεραπευτικής, η οποία στηριζόμενη στην μακρόχρονη εμπειρία, επιδρούσαν στην νόσο, χωρίς να αποκλείεται και η αυθυποβολή της προσωπικότητας του θεραπευτή. Πασίγνωστα ήταν τα μεγάλα μαντεία – θεραπευτήρια της αρχαιότητας στην Ελλάδα, με επικεφαλής τα Ασκληπιεία.  

Ο Αριστοτέλης περιγράφει 500 περίπου φάρμακα στην «Ιστορία των Φυτών». Ο πατέρας της Ιατρικής ο Ιπποκράτης ο Κώος (460-337 π.Χ.) στα συγγράμματα του , αναφέρει 400 δείγματα φαρμακευτικών ουσιών από φυτά. Ο Διοσκουρίδης (Κιλικία 1ος μ.Χ. αι.) θεωρείται ο «θεμελιωτής της φαρμακολογίας». Οι γνώσεις του για την θεραπευτική δράση των φυτών, δεν ξεπεράστηκαν για αιώνες. Ο άλλος μεγάλος γιατρός της αρχαιότητας, ο Γαληνός (129-199 μ.Χ.) παρασκεύασε τα φυσικά θεραπευτικά σχήματα, που ονομάστηκαν «Γαληνικά σκευάσματα» που ίσχυαν έως τον 18α αι. Συνέγραψε 300 περίπου βιβλία με αναλυτική παρουσίαση των βοτάνων και των θεραπευτικών ιδιοτήτων τους.

Πανελλήνια Ομοσπονδία 

Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων

Π.Ο.Π.Κ.Σ. 

bottom of page