Μυθικός βασιλιάς τη Κρήτης, που έζησε τρεις γενιές πριν από τον Τρωικό πόλεμο. Ήταν γιος του Δία και της Ευρώπης, αδελφός του Ραδάμανθυ και του Σαρπηδόνα.

Όταν έκλεψε ο Δίας την Ευρώπη και την έφερε στην Κρήτη, κάτω από το ιερό πλατάνι της Γόρτυνας, συνευρέθηκε μαζί της για τρεις μέρες συνεχώς. Από αυτήν την ένωση γεννήθηκαν ο Μίνωας και τα άλλα δύο αδέλφια του Ραδάμανθυς και Σαρπηδών. Ο Δίας ωστόσο, όπως ήταν αναμενόμενο δεν έμεινε με την Ευρώπη και τους γιούς τους. Ωστόσο η Ευρώπη και τα τρία αγόρια βρήκαν άσυλο στη αυλή του βασιλιά της Κρήτης Αστέριου, ο οποίος τελικά παντρεύτηκε την Ευρώπη και ουσιαστικά υιοθέτησε το Μίνωα και τα αδέρφια του. Ο Μίνωας είχε γυναίκα του την Πασιφάη, από την οποία απόκτησε πολλά παιδιά, τον Ανδρόγεω, το Δευκαλίωνα, το Γλαύκο και τον Κατρέα και τρεις κόρες, την Ακάλλη ή Ακαλλίδα, την Αριάδνη, τη Φαίδρα και τη Ξενοδίκη. Μετά το θάνατο του Αστέριου ο Μίνωας διεκδίκησε το θρόνο του. Προκειμένου να κάμψει τις αντιστάσεις των Κρητών, ισχυρίστηκε ότι οι θεοί του είχαν ήδη παραχωρήσει τη θέση αυτή. Για να αποδείξει μάλιστα του λόγου το αληθές είπε ακόμη, ότι οι θεοί θα του έστελναν ότι τους ζητούσε. Έτσι έκανε θυσία στον Ποσειδώνα και του ζήτησε να βγει από τη θάλασσα ένας λευκός ταύρος. Δεσμεύτηκε μάλιστα ότι θα θυσίαζε τον ταύρο. Συνεπαρμένος όμως από την ομορφιά του ζώου απέφυγε να τηρήσει την υπόσχεσή του. Θυσίασε μάλιστα έναν άλλο ταύρο στη θέση του για να ξεγελάσει τον θεό της θάλασσας. Ο Ποσειδώνας για να τον τιμωρήσει έκανε την Πασιφάη να ερωτευτεί τον ταύρο, και καρπός του έρωτά τους υπήρξε ο Μινώταυρος. Ο Μίνωας παρουσιάζεται σε αρκετούς μύθους σαν διεφθαρμένος άντρας και καθόλου πιστός σύζυγος. Είχε όμως τη φήμη μεγάλου σοφού και ήταν γνωστός για τη δικαιοσύνη του. Ο μύθος λέει ότι έφτιαξε νόμους που βοήθησαν στον εκπολιτισμό της Κρήτης. Λέει ακόμα ότι τους νόμους, τους παραλάμβανε από τον ίδιο το Δία, κάθε εννιά χρόνια, πάνω στο βουνό της Κρήτης Ίδη. Στον Άδη ο Μίνωας έγινε κριτής των νεκρών, μαζί με τον αδελφό του Ραδάμανθυ και τον Αιακό.