Το Πλειστόκαινο ονομάζεται και Διλούβιο ή περίοδος των Παγετώνων (2.000.000-12.000 πριν από σήμερα). Αντιστοιχεί χρονικά στην Παλαιολιθική εποχή, δηλαδή την πρώτη και χρονικά εκτενέστερη περίοδο της εποχής του Λίθου.   Χαρακτηρίζεται κλιματολογικά από εναλλαγές θερμών και ψυχρών περιόδων.

Στη διάρκεια του Πλειστόκαινου (περίοδος Παγετώνων), και συγκεκριμένα 400.000 χρόνια πριν από σήμερα, πολλά από τα σημερινά νησιά αποτελούσαν τμήματα της ίδιας στεριάς (π.χ. οι Κυκλάδες).  Την εποχή αυτή, η οποία αντιστοιχεί στην Παλαιολιθική, ο κορμός της ηπειρωτικής Ελλάδας καλύπτεται από πυκνά δάση. Στον ελλαδικό χώρο ζουν ο άνθρωπος του τύπου Νεάντερνταλ, αλλά και  μαμούθ, άρκτος των σπηλαίων, ελέφαντας και νάνος ελέφαντας, ιπποπόταμος ο αρχαίος, ελαφοειδή, ίπποι και βοοειδή. Στην Κρήτη, η θάλασσα βρίσκει διεξόδους ανατολικά και δυτικά του σημερινού νησιού, το οποίο σταδιακά αποχωρίζεται από τη στεριά στα βόρειά της. Στην αρχή σχηματίζεται ένα επίμηκες νησί με ακανόνιστο σχήμα, αλλά οι γεωλογικές αναστατώσεις που συνεχίζονται κατακερματίζουν το νησί. Η θάλασσα χωρίζει τα Χανιά από το Ηράκλειο και αυτό από το Λασίθι, ενώ το ανατολικό τμήμα αποτελεί ξεχωριστό νησί. Αργότερα, νέες ανυψώσεις ενώνουν μεταξύ τους τα κομμάτια της γης. Η Κρήτη παίρνει περίπου τη σημερινή της μορφή 400.000 χρόνια πριν…