ΠΡΟΪΟΝΤΑ... Χοχλοί
Οι χοχλιοί στην ιστορία
Έχει διαπιστωθεί ότι από την Παλαιολιθική Εποχή μέχρι την ύστερη Εποχή του Χαλκού ότι τα μαλάκια αποτέλεσαν σημαντικό διατροφικό παράγοντα. Στη διάρκεια της Προϊστορικής Εποχής του Αιγαίου, υπήρξε σαφής προτίμηση σε συγκεκριμένα είδη οστράκων και κυρίως θαλασσινών. Κελύφη σαλιγκαριών βρίσκονται συχνά σε χώρους αρχαιολογικών ανασκαφών, με παλαιότερα ανάμεσα τους αυτά που βρέθηκαν στο σπήλαιο της Φράγχθης (Αργολίδα) και χρονολογούνται στο 10.700 π.Χ. Από τον 10αι π.χ. κάτοικοι της Πελοποννήσου είχαν συγκαταλέξει τα σαλιγκάρια στις διατροφικές τους συνήθειες , ενώ κρητικά σαλιγκάρια βρέθηκαν στην Θήρα λίγο πριν από την έκρηξη του ηφαιστείου. Οι Μινωίτες υπήρξαν οι μεγαλύτεροι λάτρεις των σαλιγκαριών περνώντας στους απογόνους τους αυτή την διατροφική συνήθεια. Ένας αριθμός των αρχαιολογικών χώρων γύρω από τη Μεσόγειο που έχει ανασκαφεί μας παρέχει φυσικές αποδείξεις της μαγειρικής χρήσης διαφόρων ειδών σαλιγκαριών.
Τέλος αναφέρεται ότι η τομή των κοχυλιών έδωσε στον Πυθαγόρα τον Χρυσό Κανόνα και τον αριθμό της αρμονίας Φ, και έτσι ανέπτυξε την πρώτη λογαριθμική κλίμακα ενώ ο Αρχιμήδης συνέλαβε την απίθανη ιδέα της αντλίας-κοχλ
Κάτι ήξεραν οι Μινωίτες…
Οι Μινωίτες υπήρξαν οι μεγαλύτεροι λάτρεις των σαλιγκαριών περνώντας στους απογόνους τους αυτή την διατροφική συνήθεια. Οι κρητικοί κοχλιοί (σαλιγκάρια), εξακολουθούν να αποτελούν και σήμερα ένα από τα βασικά πιάτα της κρητικής κουζίνας και τα καταναλώνουν περισσότερο από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Επίσης τα σαλιγκάρια έχουν κατακτήσει τη δική τους θέση στις ευρωπαϊκές γκουρμέ κουζίνες, ενώ το κρέας τους εκτός από τη σημαντική διατροφική και φαρμακευτική αξία, χρησιμοποιείται ακόμα και για την παρασκευή καλλυντικών.
Το κρέας των σαλιγκαριών εκτός από την ιδιαίτερη γεύση, έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες και λίπη, υψηλή περιεκτικότητα σε ανόργανα θρεπτικά στοιχεία, απαραίτητα αμινοξέα και ευεργετικά λιπαρά οξέα. Η θερμιδική αξία του κρέατος των σαλιγκαριών είναι 60-90 θερμίδες ανά 100 γραμ. κρέατος έτοιμου προς κατανάλωση, μικρότερη από το κρέας διάφορων ψαριών, πτηνών και θηλαστικών. Όσον αφορά τα ανόργανα στοιχεία (μέταλλα), το κρέας των σαλιγκαριών αποτελεί καλή πηγή ασβεστίου, φωσφόρου, μαγνησίου, καλίου και νατρίου. Όσον αφορά τα ιχνοστοιχεία, το κρέας των σαλιγκαριών αποτελεί καλή πηγή σεληνίου το οποίο έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες και προστατεύει ενώ συμβάλει στην καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε γενικές γραμμές τα σαλιγκάρια είναι πολύ ευεργετικά για την υγεία του ανθρώπου, καθώς παρεμποδίζουν την αθηροσκλήρωση και τη θρόμβωση και έχουν αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις, δρουν προληπτικά σε αλλεργίες, κατάθλιψη και άλλες ασθένειες του νευρικού συστήματος. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, τα σαλιγκάρια χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική για την παρασκευή θεραπευτικών προϊόντων και καλλυντικών. Από την αρχαιότητα ήδη υπάρχουν μαρτυρίες για τη χρήση παρασκευασμάτων, τα οποία είχαν ως βάση τα σαλιγκάρια. O Πλίνιος, Ιπποκράτης και Γαληνός τα θεωρούσαν ωφέλιμα για την υδρωπικία και την κήλη και το στομάχι, ενώ κατά το Μεσαίωνα τα χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση ασθενειών, όπως στοματικές διαταραχές, βρογχίτιδα, φυματίωση, πληγές, σκορβούτο, κ.λπ.
Ο χοχλιός σε κρητικό μύθο
Ο Δαίδαλος με το γιό του Ίκαρο δραπετεύουν από την Κρήτη για να γλιτώσουν την οργή του Βασιλιά Μίνωα. Ο Ίκαρος ενθουσιασμένος με τα κέρινα φτερά του πετά κοντά στον Ήλιο, αλλά το κερί λιώνει και ο Ίκαρος πνίγεται στη θάλασσα. Μετά το θάνατο του γιού του, ο Δαίδαλος φτάνει στην Κάμικο ή Κύμη της Σικελίας, στο βασίλειο του Κώκαλου.
Ο Μίνωας όμως δεν είχε σταματήσει να τον καταδιώκει. Ήξερε πως ο σοφός Δαίδαλος θα έβρισκε τον τρόπο να καλύψει τα ίχνη του, γι’ αυτό έπρεπε να σοφιστεί άλλο τρόπο να τον ξετρυπώσει από την κρυψώνα του. Διέδωσε λοιπόν σε όλους τους βασιλιάδες του τότε γνωστού κόσμου, ότι όποιος από τους υπηκόους τους κατάφερνε να λύσει ένα γρίφο θα κέρδιζε μεγάλη αμοιβή. Ο Μίνωας πίστευε πως μονάχα ο Δαίδαλος θα μπορούσε να λύσει τον πολύ δύσκολο γρίφο, που ήταν να καταφέρει να περάσει μία κλωστή μέσα από το κέλυφος ενός σαλιγκαριού. Ο πανέξυπνος Δαίδαλος, ήταν ο δημιουργός του λαβύρινθου τον οποίο είχε φτιάξει στα πρότυπα του κοχλία. Ο βασιλιάς Κώκαλος που στην αυλή του φιλοξενούσε τον Δαίδαλο ήξερε τις ικανότητες του μυθικού πολυτεχνίτη και του ζήτησε να βρει τη λύση στο γρίφο. Έλπιζε ότι αν ο Δαίδαλος έλυνε τον γρίφο, αυτό θα πρόσθετε κύρος στο βασίλειο του και ίσως την εύνοια του Μίνωα. Ο Δαίδαλος συμφώνησε και με πολλή χαρά το ανακοίνωσε ο Κώκαλος στον Μίνωα, χωρίς να υποψιάζεται ότι παραδίδει άθελά του στο Μίνωα τον Δαίδαλο, το μεγαλύτερο καταζητούμενο στην μινωική Κρήτη. Ο Δαίδαλος αφού τρύπησε το κάτω μέρος του σαλιγκαριού το άλειψε με μέλι και έδεσε την κλωστή σε ένα μυρμήγκι, που θέλοντας να φτάσει στο μέλι πέρασε μέσα από τις σπείρες του άδειου κελύφους τραβώντας μαζί του την κλωστή. Το μυρμήγκι βγήκε από την άλλη μεριά του σαλιγκαριού και το αίνιγμα – πρόβλημα λύθηκε. Ωστόσο με αυτό τον τρόπο αποκαλύφθηκε η εκεί παρουσία του Δαίδαλου και ο Μίνωας απαίτησε να του παραδοθεί. Όμως, ο Κώκαλος αρνήθηκε και στη συνέχεια έβαλε τις ωραίες κόρες του να τον δολοφονήσουν, ρίχνοντας καυτό νερό στο μπάνιο του Μίνωα, όπου υποτίθεται θα διασκέδαζε μαζί τους…
Σχετικά με το μύθο, ο Απολλόδωρος, μεταξύ άλλων αναφέρει: «Δαίδαλος δε διασώζεται εις Κάμικον της Σικελίας. Δαίδαλον δε εδίωκε Μίνως, και καθ εκάστην χώραν ερευνών εκόμιζε κόχλον, και πολύν επηγγέλλετο δώσειν μισθόν τω δια του κοχλίου λίνον διείραντι, δια τούτου νομίζων ευρήσειν Δαίδαλον. ελθών δε εις Κάμικον της Σικελίας παρά Κώκαλον, παρ ω Δαίδαλος εκρύπτετο, δείκνυσι τον κοχλίαν. ο δε λαβών επηγγέλλετο διείρειν και Δαιδάλω δίδωσιν, ο δε εξάψας μύρμηκος λίνον και τρήσας τον κοχλίαν είασε δι αυτου διελθείν...» (Απολλόδωρος, Επιτομή, 12)
Πανελλήνια Ομοσπονδία
Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων
Π.Ο.Π.Κ.Σ.
